Kültür&Sanat

Atman tezi çürüdü! Sikkeler ortaya çıktı


Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Bey’in adının gerçekte “Atman” veya “Ataman Bey” olduğuna yönelik tartışmanın fitili ilk olarak 8 yıl önce Prof. Dr. Yalçın Küçük tarafından ateşlendi. Küçük, Silivri Cezaevi’nde kaleme aldığı “Atamanoğlu Fatih” isimli kitabında, Osman Bey’in adının gerçekte “Ataman” olduğunu ve Şeyh Edebali’nin kızı ile evlendikten sonra Müslümanlığa geçtiğini öne sürdü.

Atman Bey tezi çürüdü! Sikkeler ortaya çıktı - Resim : 1
Aktüel Tarih Dergisi Mehmet Hakan Kekeç, Osman Bey adına basılan sikkenin görselini paylaşmıştı.

KİTABE İKNA ETMEDİ

Bu tez yıllardır ara ara gündeme gelip tartışılıyordu. Geçtiğimiz günlerde sosyal medya hesabından mesaj yayınlayan Aktüel Tarih Dergisi Mehmet Hakan Kekeç ise ‘Atman-Ataman’ tezini savunanlara yönelik, İznik’te 1334 yılında yapılan ‘Orhan Gazi İmareti Kitabesi’nin fotoğrafını paylaşıp, kitabede ‘Sultan Orhan bin Osman’ yazdığını gündeme taşıdı. Kekeç’in paylaşımı sonrası tartışma yeniden yeniden alevlendi. Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Yunan Dili Edebiyatı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Kayapınar, kitabenin onarımdan geçip, değişmiş olabileceğini belirterek, “Osman Bey adına basılan parayı görmemiz lazım” açıklamasında bulundu.

Atman Bey tezi çürüdü! Sikkeler ortaya çıktı - Resim : 2
Tartışma kitabenin onarımdan geçmiş olabileceği iddiaları üzerine alevlenmişti.

‘İSPATLANIRSA TARTIŞMA BİTER’

Yayınladığımız ilk haberin ardından Aktüel Tarih Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Hakan Kekeç, bu kez sosyal medya hesabından tartışmayı sonlandıracak ve üzerinde ‘Orhan bin Osman’ yazan tarihi sikkenin görselini paylaşınca, Prof. Dr. Kayapınar’dan da “Para ortaya çıkar, varlığı ispatlanırsa tartışma biter” cevabı geldi.

Atman Bey tezi çürüdü! Sikkeler ortaya çıktı - Resim : 3
Doha’da bulunan sikkenin görseli Tarihçi Hakan Yılmaz tarafından görüntülendi.

KATARLI ŞEYHE SATILDI

Tartışmalara nokta koyacak bilgiler ise Sanat Tarihçi Gültekin Teoman tarafından verildi. ‘Haberglobal.com.tr’ye konuşan İzmir Nümismatik Derneği Başkanı Teoman, ” İstanbul’da aslen kuyumculuk işi ile uğraşan Şerafettin Erel’in koleksiyonunda bulunan Osman Bey adına basılan sikke 90’lı yılların başında İsviçreli bir koleksiyoncuya satıldı. Bu koleksiyoncu uzun yıllar boyunca aralarında  Osman Bey’e ait sikkenin de olduğu eski paraları sakladı. Koleksiyoner daha sonra sikkeleri Katar’lı bir şeyhe satarken, Katarlı şeyh de Osman Bey adının yer aldığı sikkeyi Doha’da bulunan İslam Eserleri Müzesi’ne bağışladı. Şeyhin ismi gizli tutuluyor. Ancak  Sikke üzerinde bilimsel bir çalışma yapılınca, Osman Bey’e ait olduğu ve bugün Osmanlı dönemine ait olduğu bilinen en eski sikkelerden biri olduğu ortaya çıktı” dedi.

Atman Bey tezi çürüdü! Sikkeler ortaya çıktı - Resim : 4
Tarihçi Hakan Yılmaz’ın araştırmalarında ortaya koyduğu arşiv belgelerinde de Osman Bey adının olduğu ortaya konuluyor.

‘OSMAN DAREBE ERTUĞRUL (BİN) GÜNDÜZ ALPİ’

Türkiye‘deki arkeolojik kazılarda ortaya çıkartılan sikkeden bir adet daha olduğu olduğu, söz konusu tarihi paranın ise İstanbul Arkeoloji Müzesinde bulunduğunu belirten Teoman, “Bu paranın bulunması aynı zamanda Yenişehir’in başkentliğini, Yenişehir’de bir saray olduğunu, saraya bağlı resmi kurumların olduğunu ve darphanenin olduğunu bize açık bir şekilde gösteriyor. Paranın üzerinde ise ‘Osman Ḍarebe Erṭuğrul [bin] Gündüz Alpi’ yazıyor. Kaldı ki Orhan bey adına basılan sikkelerde de Osman bey ismi yer alıyor. Bu nedenle Atman tezi yanlış ve geçersizdir” diye konuştu.

 İLHANLI SİKKELERİNE BENZİYOR

Öte yandan Yeniçağ tarihçisi Hakan Yılmaz tarafından 2019’da yayınlanan “Osman Gazi’nin 700/1300-1301’de Yenişehir’de Bastırdığı Üçüncü Sikkesi” başlıklı araştırmada ise Osman Bey adına ilişkin tartışmaya nokta koyacak belgelere dayalı bilgiler de yer alıyor. Yılmaz, Osman Bey’e ait sikkelerin varlığına dair bilgileri ortaya koyarken, “Sikkenin İlhanlı sikkelerine benzer tarzda, diğerinden farklı olarak 699/1300’de Söğüt’te bastırıldığı ve üzerinde kuruluşun diğer tartışmalı meselelerini de aydınlatacak çok önemli deliller yer aldığı ortaya çıkmıştır” diyor.

 mert.inan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel


Apsny News

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

Başa dön tuşu