Yatmadan önce kitap okumak, zihni yatıştırmanın ve huzurlu bir gece uykusuna hazırlanmanın etkili bir yolu. Ama artık birçok kişi Kindle veya iPad gibi cihazlardan kitap okumayı tercih ediyor. Oysa akıllı cihazların yaydığı mavi ışığın uykuyu bozduğu bilinmekte. Peki acaba bu durum e-kitaplar için geçerli mi?
Diğer elektroniklere kıyasla daha az mavi ışık yayar
Huffpost’ta yer alan haberde New Hampshire’daki Portsmouth Bölge Hastanesi’nden uyku laboratuvarı müdürü Dr. Sanjay Godara iki tür e-kitap okuyucudan bahsediyor. Bunlar Kindle ve Nooks gibi elektronik mürekkepliler ile iPad’ler ve Android gibi LED veya LCD e-kitap okuyucu tabletler.
Godara, elektronik mürekkepli e-kitap okuyucuların iPad gibi bir cihaza kıyasla daha az olsa da yine de mavi ışık yaydığını söylüyor. Peki, uykuyu etkiler mi? Kesinlikle evet! Godara’ya göre e-kitap okuyucular basılı kitaplarla karşılaştırıldığında sirkadiyen ritmimizi geciktirme, uykuya dalmaya yardımcı melatonin hormonunun üretilmesine müdahale etme, sabah uyanıklığını etkileme, REM gibi uykunun derin aşamalarında geçirdiğimiz zamanı azaltma gibi olumsuz etkilere sahip.
Basılı kitap okumak için muhtemelen ışık açmanız gerekse de bu ışık, tablet veya cep telefonundan gelen ışıktan çok farklı.
Boston merkezli Harvard Tıp Fakültesi’nin uyku tıbbı bölümünde nöroloji uzmanı Prof. Dr. Elizabeth Klerman, “Sorun, ışığın hangi yöne gittiği” diyor. Basılı bir kitabı okumak için ışık kullandığınızda ışık doğrudan gözünüze değil, kitabın üzerine gelir. Klerman’a göre e-kitap okuyucuda kitap okurken ise ışık gözünüze giriyor. Ancak tabletlerin aksine, elektronik mürekkep okuyucular (Kindles ve Nooks gibi) ön aydınlatma kullanıyor, bu da gözlerinizi yormuyor.
Yine de e-kitaplardan vazgeçmek zorunda değilsiniz
Ne olursa olsun taşıma kolaylığı ve sayısız kitaba erişim, çevreye duyarlılık gibi sebeplerle e-kitaplar sıklıkla tercih edilmekte. Eğer siz de e-kitap okuyucu aracılığıyla okumayı seviyorsanız, kaliteli uyku için vazgeçmeniz gerekmiyor. Elbette uyku sorunları yaşamıyorsanız.
Godara, olası uyku sorunlarını azaltmak için tüm elektronik cihazlarda gece modunu kullanmayı öneriyor ve ekliyor: “Teknolojik cihazların çoğunda mavi ışığı azaltan bir gece modu var. Bu yüzden uykudan önce onları gece modunda okumalıyız. Ayrıca yine mavi ışığı azaltan gözlükler de kullanılabilir.”
Klerman’a göre ise e-kitap okuyucu kullanırken dikkat edilmesi gerekenlerin de ötesinde, uyku kalitesini artırmak için öğleden sonra kafeinden kaçınmalı, yatmadan önce stresli durumlardan uzak durmalı, her gece aynı saatte uyumalı ve yatak odamızı karanlık tutmalıyız. Başka bir ifadeyle iyi bir gece uykusunun birçok anahtarı var ve bunlar herkes için farklılık gösteriyor. Dolayısıyla e-kitap okuyucunuz uykunuzu olumsuz etkilemiyorsa, bu rutini değiştirmenize gerek yok…
Apsny News
