36 insana mezar olan Ezgi Apartmanı’nın yıkılması için her şey yapılmış

Kahramanmaraş’ta 6 Şubat depreminde yıkılan ve 36 kişiye mezar olan Ezgi Apartmanı’yla ilgili bilirkişi incelemesi, insan eliyle yaratılan felaketi bir kez daha ortaya koydu.

Binanın taşıyıcı sistemine birçok noktada müdahalede bulunulması ve başka pek çok hata ilk depremde yerle bir olmasına yol açtı.

Kahramanmaraş’ta Alparslan Türkeş Bulvarı’nda bulunan 18 daireli Ezgi Apartmanı’nda oturan oğlu Ahmet Can, gelini Nesibe ve torunu Asude Zabun’u kaybeden Nurgül Göksu, hukuk mücadelesi başlatmış ve avukatı Uğur Biricik aracılığıyla TMMOB İnşaat Mühendisleri Ankara Şubesi’nden bilirkişi raporu talep etmişti. Göksu da apartmanın altındaki Kervan Pastanesi’nin taşıyıcı sistemi tahrip etmesinin binanın ilk depremde yerle bir olmasına yol açtığını işaret eden deliller toplamıştı.

Şube, ülkede yaşanan birçok olaya benzerliği ve yapılan birçok hatayla örnek olabileceğini düşünerek bu talebi kabul etti.

İmar barışından faydalanmıştı

Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Tatlı bugün düzenlediği ve Göksu’nun da katıldığı basın toplantısında bilirkişi raporunun sonuçlarını açıkladı. Hatalar zincirini ortaya koyan bilirkişi raporuna göre:

*Ezgi Apartmanı imar barışından faydalanmıştı. Faydalandığı dönemde dahi gerekli mühendislik incelemesine tabi tutulmadı.

**Binanın taşıyıcı sistemine birçok noktada müdahalede bulunuldu. Taşıyıcı sisteme müdahaleler apartman yönetimi tarafından, ilgili mercilere şikâyet edilse de dikkate alınmadı.

*3194 Sayılı İmar Kanunu’na göre esaslı tamir ve tadilat kapsamına giren birçok uygulama için herhangi bir tadilat ruhsatı alınmadı.

Kafalarına göre değiştirmişler

Olay yerinde inceleme yapan bilirkişilerin tespitleri, depremden önce belediye ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğüne yapılan şikâyetleri ile Ezgi Apartmanının altında yer alan pastanenin iç mekân videoları incelendiğinde tadilat ruhsatına ihtiyaç duyulan birçok müdahalenin yapıldığı görüldü. Müdahaleler şöyle sıralandı:

*Yapının taşıyıcı sistemine müdahale

*Kolon kesme

*Kirişe müdahale

*Döşemeye müdahale

*Kapıcı dairesini dükkâna katma

*Ara duvarları kaldırma

*İlave yük getirecek eklemeler (duvar vs.)

Bina yıkıldıktan sonra performans analizi olur mu?

Tatlı, yapıların değişik ihtiyaçlara göre revize edilebileceği belirterek, şu önemli detaylara dikkati çekti: “Ancak bu konuda özen gösterilmesi gereken, revizyonların bir mühendislik hizmeti olarak algılanması gerekliliği. Ezgi Apartmanı özelinde, altındaki işletmenin (pastane) ihtiyaçlarına göre bir revizyon yapılması gerekiyorsa Deprem Yönetmeliğine uygun olarak, performans analiziyle birlikte yapılmalıydı. Revizyonların yapının davranışını nasıl etkileyeceği gözlenecek ve gerekliyse güçlendirme seçenekleriyle birlikte bu revizyonlar yapılabilecekti. Ancak dava dosyasından gördüğümüz üzere zamanında yapılmayan performans analizleri binanın yıkımının gerçekleşmesinin ardından yapıldı. Yönetmelik gerekliliğini sağlamaktan oldukça uzak numuneler ve kabullerle yapılan bu analizin bilimsel olarak da herhangi bir karşılığı bulunmuyor.”

Tatlı idarelerin sorumluluklarını prosedür değil, yaşamsal bir görev olarak görmeleri gerektiğini söyledi. İmar barışı ve benzeri tüm uygulamalardan vazgeçilmesi gerektiğini belirten Tatlı, şunları hatırlattı: “Yapılarımızın deprem sonrası değil, öncesinde mühendislik hizmeti alması, yapılarla ilgili taşıyıcı sistemlerinin periyodik olarak kontrol edilmesi gerekiyor.”

10 ilde, yaklaşık 294 bin kaçak yapı affedilmişti

Hatay’da 56 bin, Malatya’da 22 bin, Kahramanmaraş’ta 39 bin yapı olmak üzere depremin etkilediği 10 ilde en temel mühendislik hizmetlerini bile almamış olma ihtimali olan toplam 294 bin kaçak yapının imar affıyla affedildiği anlaşıldı.

Bu yapıların imara, mevzuata ve hatta projelerine aykırılıkları dahi vatandaşın beyanıyla affedildi. Yapıların taşıyıcı sistemlerinin periyodik olarak kontrol edilmesi gerekirken bu aşamada dahi mühendislik hizmeti almamış olmaları sebebiyle imar affının depremdeki etkisi ölçülemeyecek kadar büyük oldu.